Logo UAM

ZAKŁAD RETORYKI, PRAGMALINGWISTYKI I DZIENNIKARSTWA
INSTYTUT FILOLOGII POLSKIEJ

LUDZIE

prof. UAM dr hab. Agnieszka Kula, kierowniczka Zakładu



Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Dane kontaktowe:
Collegium Maius
ul. Fredry 10, pok. 303
61-701 Poznań

Konsultacje:

 

 

 

 

 

 

 

Lingwistka i ekonomistka, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz poznańskiej Akademii Ekonomicznej. Ukończyła także podyplomowe studia w zakresie nauczania języka polskiego jako obcego (UAM) oraz w zakresie ochrony własności intelektualnej (UW). Bada przekazy medialne, wykorzystuje przy tym instrumentarium pragmatyki językowej, retoryki, tekstologii. Pisze o komunikacji i mediach, autorka monografii Cechy stylowe publicystyki ekonomicznej (2010) oraz Redundancja w mediach (2017), współautorka Przytoczenia w przekazie medialnym (2012). W ostatnim czasie na długo pochłonęła ją koncepcja redundancji, nieopisana dotąd w literaturze z perspektywy retorycznej i pragmalingwistycznej. Uczestniczyła w przygotowaniu i realizacji kilku projektów badawczych, finansowanych przez KBN oraz NCN. W 2012 roku uzyskała stypendium badawcze dla młodych naukowców, finansowane ze środków Unii Europejskiej. Przygotowywała ekspertyzy językoznawcze, które stanowiły część Sprawozdania o stanie ochrony języka polskiego, przedstawianego Sejmowi lub Senatowi RP przez Przewodniczącego Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. W duecie z dr Moniką Grzelką badała zagadnienie przytoczenia w mediach, kategorię polskiego newsa telewizyjnego z perspektywy genologicznej, pragmatyczny i retoryczny wymiar publikacji Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego. Ta naukowa współpraca owocuje nie tylko wspólnymi tekstami oraz projektami badawczymi, ale także pomysłami na nowe analizy. Prowadzi zajęcia ze współczesnego językoznawstwa, stylistyki, gatunków i formatów medialnych, analizy dyskursu medialnego, rynku mediów. Współpracuje z dziennikarzami oraz PR-owcami, prowadzi szkolenia i warsztaty z zakresu skutecznej komunikacji. Opiekuje się Naukowym Kołem Kultury Medialnej „PRojektor”, działającym na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM.

Książki autorskie:
1.    Redundancja w mediach. Studium pragmalingwistyczne, Poznań 2017.
2.    Przytoczenie w przekazie medialnym, Poznań 2012 (współautorka M. Grzelka).
3.    Cechy stylowe publicystyki ekonomicznej (na materiale „Polityki” z lat 1957–2004), Poznań 2010.
Słowniki i leksykony:
1.    Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, Poznań 2002–2004, t. 37–50 (współautorstwo).
2.    Słownik biograficzny historii Polski, t.1: A–K, t. 2: L–Ż, red. J. Chodera, F. Kiryk, Wrocław 2005 (współautorstwo).
Redakcja czasopism:
„Forum Artis Rhetoricae” 2015, 4 (43), Licentia rhetorica (współredaktorki M. Grzelka, B. Sobczak)
Artykuły naukowe:
1.    Między przyjemnością a „sprawą” – o ludycznym wymiarze publikacji Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego, [w:] Ludyczność w języku i kulturze, red. A. Niekrewicz, Gorzów Wielkopolski 2017 (współautorka M. Grzelka).
2.    Redundancja jako kamuflaż (na podstawie medialnych wywiadów z politykami), „Forum Lingwistyczne” 2017, nr 4.
3.    Współczesny news telewizyjny – o dwóch kolejnych strategiach gry w informowanie. Bezstronność i wiarygodność, [w:] Współczesne media 8. Gatunki w mediach, T. 2, red. I. Hofman, D. Kępa-Figura, Lublin 2017 (współautorka M. Grzelka).
4.    Gatunek jako narzędzie autokreacji. Na podstawie programu "Kawa na ławę", [w:] Konwencja i kreacja w tekstach kultury, red. M. Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec, Lublin 2016, s. 151–160.
5.    O wybranych operatorach treści i gatunku w telewizyjnych debatach przedwyborczych, [w:] 20 lat polskich telewizyjnych debat przedwyborczych, red. A. Budzyńska-Daca, Warszawa 2016, s. 137–151 (współautorka M. Grzelka).
6.    Retoryka, pragmalingwistyka, dziennikarstwo, „Forum Artis Rhetoricae” 2016, nr 3 (46), s. 7–27 (współautorka H. Bułczyńska-Zgółka).
7.    Rewolucja czy ewolucja? Przemiany polskiego newsa telewizyjnego, „Język a Kultura” 2016, tom 26, s. 209–219 (współautorka M. Grzelka).
8.    Współczesny news telewizyjny – o dwóch strategiach gry w informowanie. Istotność i interwencyjność, [w:] Współczesne media. Media Informacyjne, T. 2, red. I. Hofman, Danuta Kępa-Figura, Lublin 2016, s. 217–224 (współautorka M. Grzelka).
9.    W stronę rytualnego chaosu – o uwodzeniu polityką w programie „Kawa na ławę” Bogdana Rymanowskiego, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2016, tom 23, nr 2, s. 99–112.
10.    Debata publiczna. Zmiany społecznych norm komunikacji (recenzja książki Agnieszki Kampki), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2015, tom 22, nr 2, s. 213–218.
11.    Ewolucja polskiego newsa telewizyjnego i jego właściwości rodzajowych, [w:] Człowiek i kultura w komunikacji medialnej, red. M. Karwatowska, R. Litwiński, A. Siwiec, Lublin 2015, s. 89–99 (współautorka M. Grzelka).
12.    O sztuce publicystycznej, [w:] Dialog z tradycją. Język – komunikacja – kultura, red. R. Dźwigoł, I. Steczko, Kraków 2015, s. 119–129.
13.    Prowokować ludzi do myślenia – o "Homku" Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego, [w:] Dialog pokoleń w języku potocznym, w języku wsi i miasta, w literaturze, w publicystyce, w tekstach kultury, red. E. Wierzbicka-Piotrowska, Warszawa 2015, s. 449–458 (współautorka M. Grzelka).
14.    Retoryka i redundancja, „Forum Artis Rhetoricae”, tom „Licentia rhetorica” 2015, nr 4, s. 63–74.
15.    O badaniach nad wizualnością w prasie (preliminaria), „Polonica” 2014, tom XXXIV, nr 1, s. 279–288 (współautorka M. Grzelka).
16.    O języku publikacji Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego („Homek” i druki ulotne), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2014, tom 21 (41), nr 2, s. 25–39 (współautorka M. Grzelka).
17.    Artykuł publicystyczny w tygodnikach społeczno-politycznych. O kilku dualizmach, „Oblicza Komunikacji” 2013, tom 6, nr 6, s. 61–76.
18.    Czasowniki mówienia w informacji dziennikarskiej, [w:] Język – religia – tożsamość. W kręgu języka i tożsamości, red. E. Skorupska-Raczyńska, G. Cyran, Gorzów Wielkopolski 2013, s. 107–120 (współautorka M. Grzelka).
19.    Dlaczego "Bluszcz" usechł, a "Przekrój" dał się posiekać? O nadawcach i odbiorcach czasopism kulturalno-społecznych, [w:] O własnej promocji środków przekazu w Polsce – między teorią a praktyką, red. A. Jupowicz-Ginalska, Warszawa 2013, s. 75–92 (współautorka M. Grzelka).
20.    Na czym znają się eksperci? O niektórych funkcjach przytoczenia, [w:] Komunikacja – tradycja i innowacje, red. M. Karwatowska, A. Siwiec, Chełm 2013, s. 213–225 (współautorka M. Grzelka).
21.    O pewnych zasadach sztuki publicystycznej w prasie opiniotwórczej: temporalność i argumentacyjność, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2013, tom 20 (40), nr 1, s. 31–40.
22.    O słowie cudzym (i własnym jako cudzym) w tekstach naukowych. Teksty Bogdana Walczaka jako źródło cytowania, [w:] Cum reverentia, gratia, amicitia... (II): Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogdanowi Walczakowi, red. J. Migdał, A. Piotrowska-Wojaczyk, Poznań 2013, s. 477–498 (współautorka M. Grzelka).
23.    Polszczyzna lat wojny i okupacji (1939–1945) na tle dziejów języka polskiego, [w:] 70 lat polszczyzny. Zjawiska – procesy – tendencje, red. A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska, Lublin 2013, s. 501–516 (współautor B. Walczak).
24.    Media publiczne w Polsce a popularyzacja wiedzy o języku polskim, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2012, tom 19 (39), s. 9–19 (współautorka M. Grzelka).
25.    Mowa niezależna w przekazie medialnym a podstawowe funkcje informacji dziennikarskiej (część 3), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2012, nr 19 (39), s. 9–21 (współautorka M. Grzelka).
26.    Status przytoczenia w przekazie medialnym (casus wypowiedzi zwykłego człowieka), „Język a kultura” 2012, nr 23, s. 211–221 (współautorka M. Grzelka).
27.    Kościół katolicki w „Listach do Polskiego Radia i Telewizji Polskiej (1950-1989)”, [w:] Język – religia – tożsamość, T. 6, W kręgu języka religii i wiary, red. G. Cyran, E. Skorupska-Raczyńska, Gorzów Wielkopolski 2011 (współautorka M. Grzelka).
28.    Mowa niezależna w przekazie medialnym a podstawowe funkcje informacji dziennikarskiej (część 1), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2011, 18 (38), z. 1, s. 9–18 (współautorka M. Grzelka).
29.    Mowa niezależna w przekazie medialnym a podstawowe funkcje informacji dziennikarskiej (część 2), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2011, 18 (38), z. 2, s. 21–34 (współautorka M. Grzelka).
30.    Okrągły Stół w społecznej świadomości ostatnich 20 lat. Perspektywa językoznawcza, [w:] Interpretacje upadku komunizmu w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej. (Studia i materiały poznańskiego IPN, t. XIV), red. K. Brzechczyn, Poznań 2011, s. 229–237.
31.    Wyodrębnianie przytoczeń w tekstach medialnych – pomiędzy normą a uzusem, [w:] Norma językowa w aspekcie teoretycznym i pragmatycznym, red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski, Poznań 2011, s. 247–255 (współautorka M. Grzelka).
32.    Media opiniotwórcze – próba definicji, [w:] Przeobrażenia w języku i komunikacji medialnej na przełomie XX i XXI wieku, red. M. Karwatowska, A. Siwiec, Chełm 2010, s. 285–292.
33.    Redundancja w mediach – rozważania wstępne, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2010, tom 17 (37), s. 69–79.
34.    I kto tu rządzi? Nowa rola odbiorców tekstów dziennikarskich, [w:] Tekst (w) sieci 2. Literatura, społeczeństwo, komunikacja, red. A. Gumkowska, Warszawa 2009, s. 215–222.
35.    W poszukiwaniu drogi… (o nadawcach i odbiorcach czasopism religijnych), [w:] Język doświadczenia religijnego, T. II, red. G. Cyran, E. Skorupska-Raczyńska, Szczecin 2009 (współautorka M. Grzelka).
36.    Leksykalne wyznaczniki cech stylowych, [w:] Stylistyka a leksykologia. Związki, zależności, metody. Studia o języku i stylu artystycznym, T. IV, red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra 2008, s. 57–63 (współautorka M. Grzelka).
37.    Cechy stylowe raportów o gospodarce, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2007, tom 14 (34), s. 51–60.
38.    Mechanizmy perswazji i manipulacji w publicystyce ekonomicznej, [w:] Mechanizmy perswazji i manipulacji, red. G. Habrajska, A. Obrębska, Łódź 2007, s. 329–335.
39.    Nadawca i odbiorca publicystyki ekonomicznej okresu socjalizmu, [w:] Człowiek w świecie…, red. M. Chołody, W. Hamerski, M. Telicki, Poznań 2006, s. 335–346.
40.     O gospodarce kontrolowanej i wolnorynkowej na podstawie tygodnika „Polityka”, „Media, kultura, komunikacja społeczna” 2006, nr 2, s. 335–341
41.    Definicje i pole semantyczne pojęcia „gospodarka” w tygodniku „Polityka”, [w:] Doktoranckie varia i wariacje, red. E. Rajewska i in., Poznań 2005, s. 373–380.
42.    Sytuacje komunikacyjne a świadomość językowa Polaków [w:] Polska polityka komunikacyjnojęzykowa wobec wyzwań XXI wieku, red. S. Gajda, A. Markowski, J. Porayski-Pomsta, Warszawa 2005, s. 122–130 (współautorki B. Sobczak, H. Bułczyńska-Zgółka).
43.    Unia Europejska w prasie lokalnej przed i po referendum. Na przykładzie „Gazety Pomorskiej”, [w:] Media lokalne w świecie wolności i ograniczeń, red. I. Borkowski, A. Woźny, Wrocław 2003, s. 254–260.
Ekspertyzy:
2014 – ekspertyza: „Język polski w dokumentach używanych w obrocie konsumenckim (2012–2013). Instrukcje obsługi sprzętu elektronicznego”; stanowiła część „Sprawozdania o stanie ochrony języka polskiego za lata 2012-2013” przedstawianego Sejmowi RP przez Przewodniczącego Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk (druk nr 3849).
http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/E6774FD8326074CFC1257EB3002A816A/%24File/3849.pdf
2012 – ekspertyza: „Poprawność językowa i sprawność komunikatywna materiałów pisemnych kierowanych do obywateli przez Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia (2010–2011)”; stanowiła część „Sprawozdania o stanie ochrony języka polskiego za lata 2010-2011 (Poprawność językowa i sprawność komunikatywna materiałów pisemnych kierowanych do obywateli przez ministerstwa i wybrane inne instytucje centralne)”, przygotowanego dla Senatu RP przez Przewodniczącego Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk (druk senacki nr 294).
https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k8/dokumenty/druki/250/294.pdf
2009 – zespołowa ekspertyza: „Nauczanie języka polskiego w szkołach wyższych”; stanowiła część „Sprawozdania o stanie ochrony języka polskiego za lata 2007-2008", przygotowanego dla Senatu RP przez Przewodniczącego Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk (druk nr 4006).
http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/wgdruku/4006/$file/4006.pdf